Στόχοι ενότητας

Ενότητα 2: Κατοικία

  • Πώς περιγράφουμε ένα κτίσμα
  • Ποιος είναι ο ρόλος του επιθέτου σε ένα περιγραφικό κείμενο
  • Ποιες λέξεις ή φράσεις δηλώνουν τόπο
  • Με τις αγγελίες
  • Με τις ελλειπτικές προτάσεις
  • Με τα αριθμητικά επίθετα / αριθμητικά ουσιαστικά
  • Με τις συντομογραφίες και τα αρκτικόλεξα
  • Με την κλίση των θηλυκών ουσιαστικών σε -η και -ος

Το σπίτι μου

Κωστής Παλαμάς

Με αφορμή τις νίκες των Ελλήνων στην Πίνδο (1940) γράφει το τελευταίο του ποίημα με τίτλο: «Η νίκη»
«Παιδιά μου ο πόλεμος, / για σας περνάει θριαμβευτής? / των άδικων ο πόλεμος / δεν είν’ εκδικητής / είναι ο θυμός της άνοιξης / και της δημιουργίας; / Κι’ αν είναι, και στον / πόλεμο μέσα η ζωή θυσία, / ο τάφος είναι πέρασμα / προς την Αθανασία!»
Κωστής Παλαμάς

Το σπίτι του Καβάφη

  • ​Τοπικοί προσδιορισμοί
  • ​Επίθετα
<
>

Τοπικοί προσδιορισμοί

Η περιγραφή σχετίζεται γενικά με το χώρο, γι΄αυτό, όταν περιγράφουμε κάτι, συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε λέξεις ή φράσεις που φανερώνουν τόπο – το πού βρίσκεται αυτό στο οποίο αναφερόμαστε. Χρησιμοποιούμε δηλαδή τοπικούς προσδιορισμούς όπως:
Τοπικά επιρρήματα (άκλιτες λέξεις που δηλώνουν τόπο), όπως τα: πάνω, κάτω, εδώ, εκεί, αλλού, κάπου, παντού, μέσα, δεξιά, αριστερά, μπροστά, από, πίσω, πλάι, δίπλα, ψηλά, χαμηλά, κοντά, απέναντι, γύρω, τριγύρω, ολόγυρα, ανάμεσα, βόρεια, νότια, ανατολικά, δυτικά, κ.ά.
Φράσεις με προθέσεις που δηλώνουν τόπο και οι οποίες συνήθως σχηματίζονται με τις προθέσεις:
-        από (π.χ. Ξεκίνησε πρωί από το χωριό.)
-        ίσαμε (π.χ. προχώρησαν ίσαμε το σπίτι εκείνο.)
-        κατά (π.χ. Πάω κατά την πλατεία.)
-        μέχρι (π.χ. Πάω μέχρι την πλατεία.)
-        προς (π.χ. Προς τα δεξιά βλέπετε το σαλόνι.)
-        σε (π.χ. Προχώρησαν σε άλλο δωμάτιο.)
-        ως (π.χ. Προχώρησε ως το τέρμα του δρόμου.) 

Επίθετα

  • Είναι οι λέξεις που συνοδεύουν τα ουσιαστικά και μας λένε κάθε φορά πώς ακριβώς είναι το ουσιαστικό, δηλαδή τι ποιότητα ή ιδιότητα έχει.
  • Τα επίθετα είναι πολύ χρήσιμα γιατί μας βοηθούν να ξεχωρίζουμε και να καταλαβαίνουμε κάθε φορά για τι είδους/ λογής ουσιαστικό μιλάμε.
  • Τα επίθετα παίρνουν το γένος των ουσιαστικών που προσδιορίζουν. Έτσι έχουν τρία γένη, το αρσενικό, το θηλυκό και το ουδέτερο που έχουν ξεχωριστές καταλήξεις το καθένα.

Μικρές αγγελίες

Μικρές αγγελίες

Αγγελία είναι η μετάδοση μιας είδησης ή πληροφορίας με την οποία γίνεται γνωστό στο ευρύ κοινό κάποιο πράγμα ή γεγονός, όπως για παράδειγμα η πώληση ή η αγορά ενός οικοπέδου, η εύρεση εργασίας κ.ά.
Οι μικρές αγγελίες είναι σύντομα απλά κείμενα που δημοσιεύονται σε εφημερίδες ή περιοδικά και τα οποία μας δίνουν πληροφορίες για αγορές, πωλήσεις, ενοικιάσεις, προσφορά εργασίας και διάφορα άλλα θέματα.

Μικρές αγγελίες

Ελλειπτικές προτάσεις

Ελλειπτική λέγεται η πρόταση, όταν κάποιος από τους βασικούς όρους (Υποκείμενο, Ρήμα) λείπει, γιατί εννοείται εύκολα. Στον καθημερινό μας λόγο χρησιμοποιούμε κυρίως ελλειπτικές προτάσεις.
Τι κάνεις;    Λείπει το υποκείμενο εσύ
Είμαι καλά.  Λείπει το υποκείμενο εγώ (Λείπει και το υποκείμενο εγώ και το ρήμα είμαι)
Εσύ;            Λείπει το ρήμα τι κάνεις
  • ​Αρκτικόλεξα
  • ​Συντομογραφίες
  • ​Τα Αριθμητικά
<
>
Αρκτικόλεξα ή ακρωνύμια είναι οι συντομευμένες γραφές ορισμένων φράσεων που σχηματίζονται από τα αρχικά γράμματα των φράσεων αυτών, οι οποίες συνήθως δηλώνουν ονομασίες συλλόγων, οργανισμών, πολιτικών κομμάτων κλπ.
Τα αρκτικόλεξα γράφονται με κεφαλαία γράμματα και χωρίς τελεία ανάμεσά τους, εκτός αν μια λέξη αποδίδεται με δύο γράμματα στο αρκτικόλεξο.

ΟΗΕ (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών)
ΕΛ.ΤΑ. (Ελληνικά Ταχυδρομεία)
Συντομογραφίες ονομάζονται οι συντομευμένες γραφές ορισμένων λέ­ξεων που χρησιμοποιούμε συχνά στο λόγο και οι οποίες, αντί να γράφο­νται ολόκληρες, γράφονται για συντομία κομμένες με ορισμένο τρόπο. 
Στις συντομογραφίες είτε παραλείπονται κάποια γράμματα από τη μέση της λέξης, και τότε διατηρούνται εκτός από το αρχικό και το τελικό της γράμμα και μερικά άλλα από τη μέση, σύμφωνα κυρίως (π.χ. Δίδα, δηλα­δή δεσποινίδα), είτε παραλείπεται το τελευταίο μέρος της (π.χ. βλ., δηλα­δή βλέπε) - στην περίπτωση αυτή συνήθως η λέξη κόβεται σε σύμφωνο.
Τα αριθμητικά είναι λέξεις που φανερώνουν αριθμούς και διακρίνονται σεαριθμητικά ουσιαστικά και αριθμητικά επίθετα.
α) Τα αριθμητικά ουσιαστικά είναι περιληπτικά ουσιαστικά που φανερώνουν ένα πλήθος ανθρώπων, ζώων, πραγμάτων. Έχουν καταλήξεις –άδα και –αριά. 
Π.χ.
  • Αγόρασα μια δωδεκάδα αβγά.
  • Στο δρόμο έπαιζαν καμιά δεκαριά παιδιά.
β) Τα επίθετα που φανερώνουν αριθμούς λέγονται αριθμητικά. 
Τα αριθμητικά επίθετα ανάλογα με τη σημασία τους χωρίζονται σε απόλυτα, τακτικά, πολλαπλασιαστικά, και αναλογικά αριθμητικά. 
φυλλα εργασιασ

Κύριε, μας ενοχλείτε...

Η πολυκατοικία

Bruno Bozzetto - Neuro

Bruno Bozzetto - Neuro

Το Neuro είναι ένα διασκεδαστικό animation από τον γνωστό Bruno Bozzetto (σχεδιαστής κινουμένων σχεδίων), στο οποίο παρουσιάζεται η ζωή των ενοίκων μιας πολυκατοικίας. Απολαύστε το.
Πολυκατοικiα

Πολυκατοικία

Picture
Η πολυκατοικία είναι κτίριο με πάνω από 2-3 ορόφους το οποίο χρησιμεύει για κατοικία περισσοτέρων από μια οικογενειών (πολύ-κατοικία). Στην Ελλάδα, οι πολυκατοικίες έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλείς μετά την δεκαετία του 1960, παρέχοντας στους οικοπεδούχους καλή εκμετάλλευση του οικοπέδου τους (σύστημα αντιπαροχής), στους εργολάβους / κατασκευαστές σημαντικά κέρδη και στους κατοίκους μια σχετικά οικονομική λύση για κατοικίες σε αστικά κέντρα, με σύστημα κεντρικής θέρμανσης.
Μειονεκτήματα των πολυκατοικιών είναι η έλλειψη ιδιωτικής ζωής λόγω προβλημάτων ηχομόνωσης, δυσκολία στην συντήρηση οικιακών ζώων και γενικά έλλειψη αυτονομίας ιδίως στα θέματα των κοινοχρήστων.
Σημαντικά μέρη των πολυκατοικιών εκτός των διαμερισμάτων είναι οι κοινόχρηστοι χώροι, οι θέσεις στάθμευσης, οι αποθήκες, το υπόγειο, η πιλοτή, το ρετιρέ, το δώμα, ο ανελκυστήρας και το σύστημα κεντρικής θέρμανσης.
Η διαχείριση των κοινοχρήστων των πολυκατοικιών γίνεται είτε από έμμισθο - υπάλληλο ή εταιρεία είτε, συνηθέστερα, από εκλεγμένο διαχειριστή, με θητεία ενός ή περισσοτέρων ετών. Η Γενική Συνέλευση Ιδιοκτητών είναι το όργανο που παίρνει σημαντικές αποφάσεις για τη διαχείριση της κάθε πολυκατοικίας.
Πηγή: Βικιπαίδεια

Κλίση των θηλυκών ουσιαστικών σε -ος και -η

  • ​Λόγια κλίση θηλυκών σε -ος
  • ​Θηλυκά σε -η (αρχαιόκλιτα)
<
>
α) Τα ιδιόκλιτα θηλυκά σε -ος είναι:
1. ΟΞΥΤΟΝΑ (τονίζονται στη λήγουσα), π.χ. οδός.
2. ΠΑΡΟΞΥΤΟΝΑ (τονίζονται στη παραλήγουσα), π.χ. ψήφος.
3. ΠΡΟΠΑΡΟΞΥΤΟΝΑ (τονίζονται στην προπαραλήγου- σα) π.χ. ερήμος.
β) Τα οξύτονα και τα παραξύτονα τονίζονται σε όλες τις πτώσεις εκεί που τονίζονται και στην ονομαστική ενικού:
η συνοδός, της συνοδού...
η ψήφος, της ψήφου...
Αντίθετα τα προπαροξύτονα στην γενική ενικού και πληθυντικού και στην αιτιατική πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο κατά μια συλλαβή:
η είσοδος, της εισόδου
α) Στον ενικό τα αρχαιόκλιτα θηλυκά ουσιαστικά σε -η κλίνονται όπως όλα τα θηλυκά σε -η, με τη διαφορά ότι στη γενική σχηματίζουν δύο τύπους.
Π.χ. της τάξης και της τάξεως
β) Στον πληθυντικό παρουσιάζουν κάποιες διαφορές και ακολουθούν την αρχαία κλίση. Για αυτό οωομάζονται αρχαιόκλιτα.
Τη γενική σε –εως τη συναντάμε σε παλιά κείμενα και σε επίσημες ανακοινώσεις. Δε χρησιμοποιείται συνήθως στον καθημερινό λόγο.
  • Όταν σχηματίζουν  γενική σε -εως, λέξεις με περισσότερες από δύο συλλαβές, μεταφέρουν τον τόνο στην επόμενη συλλαβή.
Π.χ. της κυβέρνησης/της κυβερνήσεως